Nakon osvajanja grada Jajca, god. 1527., Turci su zapalili župnu crkvu i samostan u Jajcu, pa su se franjevci nastanili u Lučini na desnoj obali rijeke Vrbasa. Između dvije stijene, na zemljištu čiji je sadašnji vlasnik g. Pejo Radić, sagrađen je samostan dimenzija 7 x 6 metara. Temelji, koji su još uvijek vidljivi, bili su kameni, a zidovi od pletenog pruća. Ispod samostana prolazio je turski put u čijoj neposrednoj blizini postoji pećina gdje je narod skrivao žito. Lokacije “Oltarišće”, “Križ”, “Fratarsko vrelo“, “Fratarska kuća”, “Fratarski mlin”, “Fratarska štala”, “Fratarski gaj”, “Fratarska luka” (sadašnji ATSP “Vrbas”), “Kužno groblje” iznad Fratarske luke, uništeno 1953. godine, prilikom gradnje magistralne ceste, te oko 300 metara duga zaravan zvana “Lađa”, ukazuju da je područje Lučine od 1527. do 1620. godine, bilo središte crkvenog, odnosno duhovnog života grada Jajca. Samostan na ovoj lokaciji u potpunosti je izgorio u požaru 1620. godine. Nakon toga, fratri su se nastanili u Kozluku. Trebalo bi istražiti ovo područje jer predstavlja značajan dio povijesti Jajca i jajačkog kraja.

 

(Autor teksta: Prof. Bruno Ljubez)